Wednesday, April 22, 2020

रोड एक्सिडेन्ट (Horror सानो कथा) Episode -1


रोड एक्सिडेन्ट (Horror सानो कथा)  Episode -1


नोज सधै झैँ डिउटी सकाएर पर्सौनीको बाटो हुँदै घर फर्किंदै थियो | सडक सुनसान अनि अन्धकार थियो | साँगुरो पिच सडक, दायाँ-बायाँ जंगल पनि अन्धकारले छोपेको थियो | सधै कलैयाबाट आउने लोकल बस यहि भेट हुन्थियो तर आज त्यो पनि देखिएन |

उसले माथी आकाश तिर हेर्यो | “आज चन्द्रमा पनि बादल भित्र लुकेको रहेछ” माथी हेर्दै भन्यो |

उसले साइकलको लाईट बाल्न खोज्यो तर बलेन “ठुक्क ! आजै लाईट बिग्रिनु पर्ने |” मनमनै बुद्बुदाउन्दै साइकल चलाउन्दै गयो |

उ सधै झैँ आफ्नै धुनमा साइकल चलाउँदै जाँदै थियो | अचानक उसले टाढैबाट एक्सिडेन्ट भएको देख्यो | साइकल रोकेर एक्सिडेन्ट भएको ठाँउ हेर्न गयो | कार सडकभन्दा करिब पाँच मिटर मुनी खेतमा उल्टो पल्टेको देख्यो | जसको बोनत कुचीएर एक डल्लो परिसकेको थियो | हर्न लगातार तर रोकी-रोकी बज्दै थियो “टि टिट-टि टिट” | रोकी-रोकी बज्दै गरेको हर्न एक्कासी बन्द भयो | मनोज अलिक नजिक गयो | एक व्यक्ति आधा कार भित्र, आधा कार बाहिर लडी रहेको उसले देख्यो | उसको टाउको पुरै रगतले भिजेको थियो | टाउको फुटेर गीद्धि बाहिर छ्याल ब्याल्ल भएको देखेर मनोज आत्तियो | अलि नजिक गएर नियालेर हेर्यो | घायल व्यक्ति मरी सकेको रहेछ | झस्किएर मनोज पछाडी सर्यो | उसको पाईतलाले केहि कडा चिज कुल्चिएको महसुस भयो |

खुट्टा उचालेर हेर्दा पैसाले भरेको वालेट र मोबाइल फोन देख्यो | उसले यता-उता हेर्यो | सुनसान बाटो अन्धकार मात्र, त्यहाँ अरु कोहि देखेन | वालेट खोलेर हेर्यो | भित्र हजार-हजारको गड्डीले भरेको देख्यो | उसको मनमा लोभ जाग्यो |

पैसाले भरेको वालेट र फोन टिपेर आफ्नो खल्तीमा राख्यो | अरु कोही त्यहाँ पुग्नु भन्दा पहिलै चुपचाप साइकलको पैदल चाल्दै अगाडी बढ्यो |

मनोजलाई त आज लोटरी नै पर्यो | वालेटमा धेरै पैसा थियो अनि मोबाइल फोन धेरै महँगो | उ मनमनै खुशी हुँदै “छोराको स्कुलमा दुई महिना फिस तिर्न बाकी थियो | अस्ती हेडमास्टरनीले बोलाएर अलि कडा भएर “फिस नतिरे छोरालाई स्कुलबाट निकाल दिने” भनेकी थिईन |”

“अब म भोलि नै गएर बाकी फिस र आउदो दुई महिनाको फिस पनि एडभान्स मै तिरी दिने छु |” सोच्दै मनोज साइकल चलाउँदै जाँदै थियो | मनोजको मुहारमा धेरै पछी एउटा मन्द मुस्कानले ठाउ आएको थियो आज |

रातको त्यो सुनसान सडकमा अली परबाट एक पल्ट फेरी कारको हर्न बजेको आवाज सुन्यो | उ साइकलको पाइडल चाल्दै नजिक पुग्यो | केहि पर उसले एउटा अर्को एक्सिडेन्ट भएको देख्यो | गाडी उस्तै थियो | अघिको जस्तै, केहि समय पहिले उसले देखेको एक्सिडेन्टको कार | उसलाई पट्यार लागेन, नजिक पुग्दा थाहा पायो | यो त्यहि अघीकै कार थियो | कारबाट आधी भित्र, आधी बाहिर लडीरहेको त्यहि मृत व्यक्ति नै थियो | हर्न पनि रोकी-रोकी बज्दै थियो “टि टिट-टि टिट” | अचानक हर्न बज्न पनि बन्द भयो | अब, सुनसान रातमा किराहरुको “चाई-चुई-किर्रर” आवाज बाहेक अरु केही सुनिएन | मनोजलाइ जस्तो बेहोशीबाट होस आएको जस्तो भान भयो | उसले तुरन्त आफ्नो खल्ती छाम्यो | खल्तीमा पैसाले भरेको वालेट र मोबाइल फोन त्यस्तै थियो | उसले बुझ्न सकेन | स्थिती बुझ्ने कोशिस गर्दै थियो “एउतै गाडी दुइचोटी एक्सिडेन्ट कसरी हुन सक्छ ?” कि म फेरी फर्केर उल्टो हिदेछु ?” आफैलाइ प्रश्न तेर्सायो तर एउटा चिनीमिलको गेट किपरको दिमागले त्यो थम्यानै सकेन | उसले आफ्नो टाउको समात्दै पछाडी छोड्दै आएको बाटो हेर्यो | अन्धकार मात्र देख्यो | आफु साइकलसंगै उभिएको एक मिटर भन्दा परको बाटो उसले देख्न सकेन | दाँया हेर्यो बायाँ हेर्यो अन्धकार बाहेक उसले केहि देखेन | माथी आकासमा हेर्यो बादलको चादनी घेरा अलिकती देख्यो लाग्थियो चन्द्रमा लुकेर चियाउन्दै छ | “सायद आज चन्द्रमा पनि डराए छ क्या रे |”

मनोज त्यहाँ एक छेन पनि बसेन | चुपचाप त्यहाँबाट हिड्यो | तेज रफ्तारले साइकल चलाउँदै मनोज अगाडी त्यस्तै २५-३० मिटर मात्र के पुगेको थियो | त्यो कारको हर्न यस्तरी बज्यो “टिइई टिटइई” जस्तो लाग्यो कोही कार भित्र बसेर बजाउंदै छ | मनोजले अझै तेज पाइडल चाल्न थाल्यो | केहि परपुगे पछी, उसले पछाडी फर्किं हेर्दै थियो | त्यहि बेला अचानक अगाडी कुनै चिजसंग बेस्कन ठोकेर लड्यो | मनोज साइकल समेत लड्यो | कपडा झार्दै मनोज उठ्यो र पछाडी फर्केर हेर्यो | उ केसंग ठोकेर लडेको हो ठम्याउनै सकेन | त्यहाँ त्यस्तो केहि चिजनै थिएन | जसमा ठोकेर उ लड़ोस |  सडक एकदम चिल्लो पिच थियो | उसलाई विश्वासै लागेन |

मनोजले साइकल उठायो | आफ्नो लुगा टकटकाईसके पछी फेरी साइकल पेदलिंग गर्न थाल्यो | मनोज केहि पर मात्र के पुगेको थियो | उसको पकेटमा भएको फोन बज्यो “रिंगरिंग” | साइकल रोकेर मनोजले फोन उठायो | मनोजले “हेलो” बोल्नु भन्दा पहिलै उताबाट आवाज आयो |

“मेरो नाम सुभाष हो, एकघण्टा पहिला म मरिसके | प्लिज यो मेसेज मेरो श्रीमतीलाई दिनु हुन्छ ?”
मनोजले तुरन्त फोन अफ गर्यो | डरले काम्न थाल्यो उ | निधारबाट आएको पसिना पुछ्दै मोबाइलबाट सिम कार्ड भाचेर फालिदियो |

र लामो सांस तानेर आगाडी बढ्यो | साइकलको गती तेज गर्यो | मोबाइलको कुरा सोच्दै थियो त्यहि बेला फेरी मोबाइलको घन्टी बज्यो “रिंगरिंग” | मनोजले साइकल रोकेर, डराई-डराई आफ्नो खल्तीबाट फोन निकाल्यो | उसको खुशीको सिमा रहेन | लाग्थियो मृत शरीरमा ज्यान आको होस् | यो त्यो फोन थिएन जुन उसले भेतेको थियो | यो उसैको फोन थियो | जसको रिंगटोन उस्तै थियो | मनोजले फोन उठायो | उसले सोच्यो फोन घरबाट आएको पनि हुन सक्छ |

तर फोन उठाउने बित्तिकै एक पल्ट फेरी “मेरो नाम सुभाष हो, एकघण्टा पहिला म मरिसके | प्लिज यो मेसेज मेरो श्रीमतीलाई दिनु हुन्छ |”

मनोजको घाँटी डरले सुख्यो | साँस बढ्दै जान थाल्यो | मुटुको ढुकढुकी उसले आफैले सुन्न सक्ने गरि धड्कीरहेको थियो | उसको फोन एक अन्जान मान्छेलाई कसरि थाहा भयो ? यहि सोचेर उसको डरको सिमा रहेन | धेरै समय बर्बाद नगर्दै, मनोज साइकल तेज गतीले चलाउन थाल्यो | केहि मिटर अगाडी साइकल चलाए पछी | उसले एउटा कुरा सोच्यो | “सधै जसो यहि बाटोबाट पन्द्र मिनेटमा घर पुगीन्थियो | तर आज अचानक एक घण्टा देखि साइकल चलाउँदै छु तर पनि अहिले सम्म आधी बाटो मात्र पुगेको छु | जेजस्तो भए पनि मनोजलाई आज चाडै घर पुग्नु थियो | जसो-जसो मनोज आफ्नो घरको नजिक पुग्दै थियो | उसको साइकलको क्यारिएरमा भार बढ्दै गयो | कोही क्यारिएरमा बसीरहेको जस्तो भान भईरहेको थियो उसलाई | मनोज पछाडी क्यारिएरमा नहेरी साइकलको पाइडलमा जोर लगाउंदै चाल्दै गयो | आखिरकार उ घर पुग्यो | घर पुगेर उसले साइकललाई सिकड़ीले बाध्यो र राहतको सांस फेर्दै घरको ढोका खटखटायो | ढोका एउटा प्रश्न संगै उसको श्रीमतीले खोल्यो |

“यति बेर तिमीलाई कहाँ लाग्यो ?”

मनोजले अली मुस्कान छर्दै भन्यो “चाडै खाना देउ, मलाई धेरै भोक लागेको छ |”

र पछाडी फर्केर मनोजले ढोका बन्द गर्दै थियो | ढोका धप्काउन अली कति बाँकी हुँदा | मनोजले घर बाहिर मान्छेको जस्तो आकृती देख्यो | घरको केहि दुरीमै उभिएको थियो त्यो आकृती | मनोजले झट्काउँदै ढोका खोल्यो | अनि डराउँदै-डराउँदै हेर्यो तर त्यहाँ कोई थिएन |
“आँखाको भ्रम होला” सुस्तरी बोल्यो |

 उसले ढोका बन्द गरेर हात मुखधोई खाना खान बस्यो | खाना खाँदै थियो उसको छोरा बिट्टू दौडीन्दै उसको सामु आयो | बिट्टूले आफ्नो कानबाट हेडफोन निकालेर उसलाई मोबाइलमा बज्दै गरेको गीत सुनायो | हेडफोनमा राम्रो संगीत बज्दै थियो तर केहि पलमै रेडियोको टोन चेन्ज भएर “मेरो नाम सुभाष हो, एकघण्टा पहिला म परिसके | प्लिज यो मेसेज मेरो श्रीमतीलाई दिनु हुन्छ |”

यो सुन्ने बित्तिकै हेडफोन निकालेर फाले | खाना बिचमै छोडेर घरबाट बाहिर निस्कियो | उसलाई के गरु के नगरु जस्तो भयो | पुरा घटनाक्रमलाई सम्झेर बुझ्ने कोशिस गर्यो |

“त्यो मान्छे जो कोही होस् | मसंग मजाक गरेको पनि हुन सक्छ | तर मेरो मोबाइल नम्बर कसरी थाहा भयो ?”

तर उसले बुझ्नै सकेन | केहि बेर घर बाहिर घुम्यो | केहि राहत पायो उसलाई | केहि बेर सितल हावामा घुम्दा अली फ्रेस भएको महसुस गर्यो | घरभित्र जान उ फर्केको मात्र थियो | कसैले साइकल चलाएको जस्तो आवाज सुन्यो | कसैले साइकल चोर्न लागेको भन्दै उ दौडीन्दै साइकल पार्क गरेको ठाउमा पुग्यो | साइकल जहाको त्यहि थियो | सिकड़ीले पनि बाँधेकै थियो तर लक् खुल्लै थियो | 

उसले देख्यो साइकलको पाइडल आफै चलीरहेको | मानौ कोही सिटमा बसेर पाइडल चलाउँदै छ |
मनोजले केहि बुझ्नै सकेन | उ टोलाएर पाइडललाई हेरिरह्यो | त्यहि बेला पछाडीबाट आउंदै गरेको एउटा आवाजले उसको ध्यान तान्यो | उसले फेरी सुन्यो “त्रिनङ्ग-त्रिनङ्ग” साइकलको घन्टीको आवाज थियो त्यो |

मनोज तुरुन्त पछाडी फर्कियो | उसको नजर सिधा घरको झ्यालमा पर्यो | झ्यालमा उसको छोरा थियो | छोरासंगै एउटा मान्छेको आकृती उभिएको देख्यो | मनोज तुरुन्त आफ्नो घर भित्र दौडियो | ढोका बेसकन “ढ्याम्म” खोल्यो | घर भित्र पस्ने बित्तिकै आफ्नो श्रीमती माथि बर्सियो | “को थियो भित्र ?, को आ’को थियो घर भित्र ? कहाँ लुकाएको छौ त्यो मान्छे लाई ?

“को मान्छे ? यहाँ अरु को हुन्छ र तपाई बाहेक ?” श्रीमतीले सम्झाउन्दै भन्यो |

“झुट नबोल्नु मैले भर्खर बिट्टू संगै त्यो मान्छे उभिएको देखेको छु |”

मनोजको श्रीमतीले धेरै सम्झाउन खोजी, तर केहि सिप लागेन | मनोज आफ्नो श्रीमतीको कुरा सुन्ने अवस्थामै थिएन | उ झन् गर्जिन्दै गयो |

मनोजको श्रीमतीले केहि नबोलि आफ्नो श्रीमानको कुरा सुनी मात्र रहयो |
तर केहि छिन पछी आँखा रातो गर्दै हेर्न थालिन | आफ्नो टाउको उचाल्दै अजीव आवाजमा बोल्न थालिन “त्यहि थियो | जसको मेसेज तिमीले उसको श्रीमतीलाइ दिएनौ |”

मनोजले यो सुन्ने बित्तिकै उसको शरीर चिसिएर आयो | उसको शरीर बरफ जस्तै जम्न थाल्यो | के हुँदै छ उसले ठम्याउनै सकेन | आफ्नी श्रीमतीको यस्तो रुप उसले कहिलै देखेको थिएन |

केहि छीन पछी मनोजकि श्रीमतीले आफ्नो टाउको समातेर “ओह हो ! एक्कासी कसरि यस्तरी टाउको दुख्यो ? टाउको फुट्ला जस्तो भयो |” भन्दै आफ्नो कोठाभित्र पस्यो | उसको अनुहारले नै भन्दै थियो दुखाईको चर्काई |

श्रीमती माथि अधि झर्केकोमा पछ्चाताप लाग्यो | भित्र कोठामा  गएर आफ्नी श्रीमतीसंगै गएर बस्यो | अनि मायाले उसको टाउको सुम्सुमाउन थाल्यो | मनोजले सोच्दै थियो “सबै कुरा अब आफ्नो श्रीमतीलाई भन्छु |” तर उसको हिम्मत भएन | चुपनै बस्यो उ | मनमनै सोच्न थाल्यो | “थाहा छैन को थियो त्यो ? जो यसरि हात धोएर मेरो पछी परेको छ | घर सम्म आयो | मेरो छोरा र श्रीमतीलाई केहि नुक्सान नहोस | बस म त्यती चाहान्छु | मलाई चाहे मारे हुन्छ | जो कोही भए पनि आखिर चाहेको के हो उसले ? खोज्न गए पनि कहाँ जाउ, कसलाई खोजु ?” मनोजले यो सब मनमनै सोच्दै थियो |

उसकि श्रीमती फेरी एकपटक उही आवाजमा बोल्यो “म उही हुँ | जसको मेसेज उसकी श्रीमतीलाई दिई रा’छैनौ तिमीले | र अहिले म तिम्री श्रीमतीको छेउमा उभिएको छु | उहुहुहुहू...”

मनोजलाइ के गरु-के नगरु केहि सुझी रहेको थिएन | मनोजले त्यो वालेट र मोबाइल लिएर घरबाट सिधा बाहिर दौडियो |

“मलाई चाहे जे होस् , मेरो परिवारलाई केहि हुन दिन्न | यो मोबाइल र वालेट म त्यहि फालेर आउछु |” यहि सोच्दै निस्कियो |

उसले साइकलमा बाँढेको सिकड़ी झिक्यो र पाइडल चाल्दै त्यहि सडकमा निस्कियो | बाटोमा जाँदा जाँदै टाढाबाट दुईवटा हेडलाइट जस्तो आइ रहेको प्रकास देख्यो | उसले हेडलाइट मात्र देख्यो आवाज केहि सुनेन |

“सियो झरे पनि सुनिने यस्तो सुनसान सडकमा गाडी नै भए इन्जिनको आवाज आउनु पर्ने हो |” मनोजले मन मनै सोच्यो अनी पछाडी फर्केर ध्यान दिएर हेर्यो | उसले देख्यो पछाडीबाट एउटा ट्रक आउदै गरेको | ट्रकको दुवै हेडलाईट चर्को बालेको थियो | ट्रक पुरै रफ्तारमा आउदै थियो तर ईन्जिनको आवाज भने थिएन |

मनोजले ट्रकलाई साइड दिने हेतूले सडकको साइडबाट साइकल चलाउन थाल्यो | तर त्यो ट्रक नजिक आउदै गरेको हेडलाइटले उसलाई अजिब महसुस गराउदै थियो | ट्रक नजिक-झन् नजिक- अझ नजिक आउदै  थियो र अचानक मनोजले पछाडी फर्कियो | ट्रक ठिक उसको पछाडी थियो | 

त्यो ट्रक ठिक उसको माथीबाट उही रफ्तारमा गयो | मनोज “आईइईया” चिचियाहाट संगै हद्बदाउन्दै साइकलबाट खस्यो | साइकल सडकको किनारामा रहेको एउटा ढुंगामा गएर ठोकियो | मनोजले आफुलाई छोएर हेर्यो | आफ्नो जीउ छामछुम गर्यो | बल्ल बिश्वास गर्यो | उ अहिले सम्म जिउंदै छ | उ माथी जे बिती रहेकोथियो उसको सुझबुझ भन्दा बाहिरको कुरा थियो | एउटा ट्रक उ माथी दौडीन्दै गयो र पनि उ अहिले सम्म जीवित छ | उसले ट्रक गएको दिषा तिर हेर्यो | टाढा-टाढा सम्म उसले त्यो ट्रक कहिँ देखेन | मात्र सुनसान सडक अनि किराहरुको “चाई-चुई-किर्रर” बाहेक उसले केहि सुनीएन |

मनोजको खल्तीमा रहेको त्यहि सिम कार्ड बिनाको फोन एक पल्ट फेरी बज्यो “रिङ्ग –रिङ्ग”
उसले फोन उठायो |
यस पटक त्यो आवाजले एकदम रिसले बोलयो “मेरो नाम सुभाष हो, दुईघण्टा पहिले म मरे | यो मेसेज मेरो श्रीमतीलाई देउ | म सब ठिक गरिदिन्छु |”

मनोजले तुरन्त कललिस्ट चेक गर्यो | मोबाइलको कललिस्टमा “वाइफ” नाम सेफ रहेको उसले देख्यो | त्यहि नम्बरमा फोन गर्यो | एउटा आइमाईको आवाज आयो “हेलौ”

“सुभाषजीको श्रीमती बोल्नु भएको हो ?”

“हो म वहाकी श्रीमती बोल्दैछु |”

“अ! वहाको मृतु आघि देढ-दुई घण्टा पहिले एउटा दुर्घटनामा मृतु भइसकेको छ |” यति भन्दै हडबदाउदै उसले फोन काट्यो |

त्यसपछी उ त्यहि ठाउमा पुग्यो जहाँ उसले त्यो वालेट र फोन उठाएको थियो | त्यहाँ पुग्दा पुलिसहरुको घूइचोले कारलाई वरिपरीबाट घेरेको देख्यो र चारजना मिलेर एम्बुलेन्समा मृत ब्यक्तिलाई राख्दै थियो | सोध पुछ गर्दा थाहा भयो | यो कारको चालकले यो कारको असली मालिकलाई मारेर उसको मोबिल फोन र वालेट लिएर भाग्दै थियो अनी एउटा ट्रकसंग ठक्कर लागेर यो रोड एक्सिडेन्ट भयो |

पुलिसहरुको आपसमा कुरा गराईबाट थाहा भयो | यो कार काठमाडौँमा बस्ने सुभाष भन्ने व्यक्तिको हो | यहाँ बिरगंजमा बिजिनेस मिटिङ्गको लागी आएको रहेछ |

मनोजले अब पुरा कथा बुझी सकेको थियो | उ चुपचाप गाडी भन्दा अली पर गएर मोबाइल फोन र वालेट फाल्यो | अनि फर्केर साइकल चलाउँदै आफ्नो घर फर्कियो |

घर पुगी साइकल स्टेन्डमा साइकललाई सिकड़ीले बाध्यो र राहतको सांस फेर्दै घरको ढोका खटखटायो | घरको ढोका अघी जस्तै उसको श्रीमतीले “यति बेर तिमीलाई कहाँ लाग्यो ?”
प्रश्न गर्दै खोल्यो |

अघिकै प्रश्न उसकी श्रीमतीले सोधेको देखेर मनोजलाई अलि असामान्य महसुस भयो | मनोजले अली मुस्काउन्दै “चाडै खाना देउ, मलाई धेरै भोक लागेको छ |” भन्यो |

अनयासै उसको मुखबाट वाक्य दोहोरिएको देखेर छक्क पर्दै धोकामै ठिंग उभी रहयो | आफ्नो खल्ती छाम्यो | केहि पोको जस्तो भेटियो | उसले हात खल्तीबाट झिकेर हेर्यो | उसको हातमा थियो हजार-हजारको नोटको गड्डी |
समाप्त

आज पनि यस्तो घेरै आत्माहरु छन् | जो पर्खीरहेका छन् बाटो-बाटोमा, चोक-चोकमा | आफ्नो अन्तिम संदेश उसको आफन्त सम्म पुरयाउनको निम्ती र उनको यो कोशिश तब सम्म जारि रहन्छ | जब सम्म उ सफल हुँदैन |

-विलियम न्युरोज 

Tuesday, April 14, 2020

ट्याटुइस्ट (Short Story)

म ट्याटुइस्ट । सानो छ मेरो पसल । पसल होइन, म यसलाई स्टुडियो भन्न रुचाउछु | पहिला त खासै चल्थेन यो । काठमाडौँमा केही हिरोईन, मोडल, डान्सरहरुले आफ्नो तनमा ट्याटु खोपेर फिल्म र म्युजिक भिडियो शो गरेर चर्चा पाए पछि यो पेशाको माग ह्वात्त बढ्यो ।

एक दिन मेरो ट्याटु स्टुडियोमा । एक नयां जोडी आए । हसिला रसिला पोटिला जोडी । मैले दुवैलाई नियालेर हेरे | केटीको आँखामा रातो सिसा भएको सनग्लास थियो | डार्क ब्लु जिन्स र निलो कलरको स्लिभलेस टिसर्ट लगाएकी थिई | अनि खुटामा कालो कलरको बुट लगाएकि थिई |
केटा भने पछाडी काँधमा एउटा ब्याग | कालो जिन्स पाइन्ट र खैरो टिसर्टमा थियो | गोडामा भने कालै कन्भर्स जुत्ता थिए |

केटा बोले,  “सुजु ! लु भन केमा खोप्ने रे ? ” केटीले अलिक धकाउदै भनी, “याँ… खोप्न खुब मन परेको छ। सुन्नुस त रोजसंग तपाईको सर्टनेम लेखाउंछु ल ।”
एज यु लाईक बेवी ! के हाम्रो डीप लपको साईन राख्ने नै हो ? ”
उम्म हामी जीवन मरण संगै ज्युने मर्ने भए पछि यति त नर्मल है राजा !” केटीले चेभ्रे घसी ।

मैले उनीहरुको मनसाय बुझे पछि लुगा खोल्न केटीलाई भित्र कोठामा पठाए । उनको गोप्य अंग स्तननीर हान्नु पर्ने थियो टाटु ! रोजको टाटु हान्न फेरि गाह्रो । धेरै घुमाई खोप्नु पर्ने ।

केही छिन पछि उनी अर्धनग्न भएर आइन । उनिको बिएफ होस वा हस्बेन्ड । मलाई के को चासो । जिउ छुन परिगो । मैले मेसिन घुमाएं बिस्तारै खरर । कुत्कुती लागेर उफ्री केटी । उनको बिएफ पछि, मैले नै छुएं उनका सेता परेवा जस्ता स्तन । न्यानो अनि कडा महसुष भयो ।
केही घण्टामै मैले काम फत्ते गरें र बिल बनाएर पैसा लिएं । उनीहरु हाँस्दै नारिएर गए ।

केहि बर्ष पछि । एउटी केटी आई मेरो ट्याटु स्टुडियोमा । नेकलेस टिसर्ट र मिनीस्कर्टको पहिरनमा गजबकि देखेकी थिईन उनि |  हाँकी सुन्दरी रेवन चस्मा खोलेर बोल्दा मात्र चिनें, जसले पहिले रोजको टाटु हानेकि थिइ “दाइ ! मेरो यो रोज मेटाई दिनु ल !” आफ्नो टिसर्टको छोर दुई औलाले मुनी तानी ट्याटु देखाउंदै भनिन् |
“किन यति महंगो र राम्रो ट्याटु मेटाउने ? ” मैले जिज्ञाषा राखे ।
मलाई मन पर्न छाड्यो अचेल !”
“त्यसो भए के हान्दिउं त बैनी ? ”
“यसलाई छोप्ने कुनै……! अली राम्रो !! जे भएनि हुन्छ !”
मैले बिचार गरे | यसो-उसो आफ्नो ट्याटु म्यागगिनमा नियाले | यो रोजलाई छोप्ने त बटरफ्लाई मिल्यो । उनी लुगा फेरेर आईन । म सामु वक्षस्थल फर्काएर बसी । मैले टाटो मेसिन घुमाएं ।


अनी तपाईको ब्वाई फ्रेन्ड त आउनु भएन त आज ? ” हिड्ने बेला सोधें ।
ए ! उहाँसंग त मेरो ब्रेकअप उहिले भएको दाइ ! अहिले त म सिंगल ।”
उनी स्कुटी स्टार्ट गरेर हिडी सररर |


-विलियम न्युरोज 




Monday, March 18, 2019

मन्दिरमा यौनाकृतिहरु किन कूँदिन्छन ? तन्त्र र यौन को सम्बन्ध

नेपालमा बनेका मन्दिरहरूको अध्ययनबाट स्पष्ट हुन्छ- मन्दिरहरूमा यस्तो कलाको प्रयोग सत्रौं शताव्दीदेखि हुन थालेको छ । काठमाण्डौंतिर यस्तो कलाकृतिहरूको प्रयोग चट्यांगबाट बच्नको लागि हुने गरेको भन्ने लोकविश्वास छ । चट्यांगलाई यस जनविश्वासले कुमारी देवीको रुपमा लिने गरेको छ । यस्तो कलाकृति राखेको खण्डमा तिनी लाजले तर्केर जान्छिन् रे । ध्यानयोग्य कुरा यो छ कि, हिन्दु धर्मशास्त्रमा चट्यांगलाई कतै पनि एउटा देवीको रुपमा देखाइएको छैन । यसलाई इन्द्रको बज्रको रुपमा मात्र देखाइएको पाइन्छ । यसबाट स्पष्ट हुन्छ कि यो जनविश्वास यतैको स्थानीय उपज हो र मन्दिरहरूमा यसको प्रयोग हुनु भन्दा अगाडि सायदै यसको अस्तित्व थियो ।नग्नताको प्रदर्शनबाट भूतप्रेत वा विघटनकारी अलौकिक शक्ति भाग्छ भन्ने स्थानीय जनविश्वास आज पनि नेपालभूमीमा व्याप्त छ । यो त्यही जनविश्वासको एउटा अभिव्यक्ति मलाई लागेको छ । चट्यांगलाई त्यसताका उनीहरूले विघटनकारी तत्व नै माने र त्यसलाई भगाउन यस्तो कलाकृतिहरूको प्रयोग भएको हो भन्ने धारणा साधरण जनमानसमा बन्यो भन्ने मेरो भनाई हो । तथापि यस्तो कुराको छनक कुनै लिखित दस्तावेज वा धर्मशास्त्रले दिएको छैन । यी त भए जनमानसका कुरा । मेरो भनाइ छ यसका पछाडि तान्त्रिकमतले काम गरेको छ ।

सत्रौं शताब्दी भन्दा पूर्व यसको प्रयोग कुनै पनि मन्दिरमा नदेखिनु र नेपालमा तन्त्रमार्गको विकास भएपछि तान्त्रिक वीधिद्वारा पूजिइने मन्दिरहरूमा यसको प्रयोग हुनुबाट आजका विद्वानहरूले यसलाई तन्त्रसंग जोड्ने गरेको पाइन्छ । तर ती जोडाइहरूलाई आजसम्म कुनैपनि विद्वानले यौनगत विषय मन्दिरको वास्तुकलासंग कसरी सम्बन्धित भयो भन्ने कुरासंग सान्दर्भिक गरी छिनाएर प्रस्तुत गरेको पाइएको छैन । जेजति पाइएका छन् ती प्रस्तुतिहरू यो चट्यांग देवीको किमवदन्ति जति पनि कार्य र कारणसंग सान्दर्भिक पाइएन । यसैको सन्दर्भमा म केही प्रयास गर्दैछु ।

हिन्दु धर्ममा तन्त्रमार्गीहरूले पूजा अर्चना गर्दा पांच ‘म’कारको प्रयोग गरेका हुन्छन् । पांच ‘म’कार भन्नाले ‘म’ बाट उठ्ने ५ कुराहरू – मद्य, मांस (पशूवली) मत्स्य, मुद्रा (तान्त्रिक योगीहरूद्वारा ध्यानमा एकाग्र हुने अभ्यासको लागि प्रयोग हुने तरुनी स्त्री), र मैथुन (यौनकृडा) भन्ने बुझ्नुपर्छ । तान्त्रिकहरू सनातन हिन्दुहरूले भन्दा अलग रुपमा पूजा गर्छन् – यी ५ कुराहरूको भोग वा भेटीबाट । यीनै पाच’म’कार मध्येको एक ‘म’कार मैथुन भएकोले मैथुनका लिलाहरू मन्दिरहरूमा सोभायमान गराइएका हुन् भन्ने मेरो धारणा छ । यसमा अर्को ‘म’कार मुद्रा सुन्दर युवतिको भाव पनि समाविष्ट छ । मुद्राको प्रयोग यौनकृडासंग प्रत्यक्ष सम्बन्धित छैन। तर, यौनतृष्णाका कारकतत्व भएको हुँदा यो पनि मैथुनकै समकक्षमा समाविष्ट भएको हो भन्ने मेरो भनाइ हो ।
मान्छेहरूलाई मोक्षको बाटोबाट विचलित गर्ने कुनैपनि वस्तुलाई सनातनीहरूले भोगको लागि बर्जित नै गरेका छन् । पूजा अर्चनाको लागि त झन कुरै भएन । सनातनीहरूको लागि यी पाँच तत्वहरू निकृष्टतम छन् । किनभने यसको भोगबाट व्यक्ति कर्तव्यपथबाट विचलित हुन्छ, असामाजिक अनुशासनहीन छाडा उद्दण्ड आलसी नीर्लज्ज बन्दछ । यसका नकारात्मक गुणहरूका बारेमा तन्त्रमार्गीहरूको पनि फरक मत छैन । तर, नकारात्मक गुणहरूलाई सही ढंगमा उपचारार्थ प्रयोग गरियो भने सकारात्मक परिणाम हासिल गर्न सकिन्छ भन्ने दर्शन तन्त्रमार्गमा समाहित छ । यही दर्शनका कारण नै व्यक्तिको भोगको कुरा त परै रहोस् पूजाअर्चनामा समेतमा पांच ‘म’कारको अनिवार्यता तन्त्रमार्गले कायम गरेको छ । यसैको प्रकरण यसमा लेखमा प्रस्तुत गरिएको छ ।
यसलाई बुझ्न प्रथमतः तान्त्रिक साधना के हो भन्ने कुरा नै बुझ्न जरुरी हुन्छ । त्यसैको विवेचना गरौं पहिले । हिन्दुधर्ममा तंत्रको विकास गाणपात्य, सौर, वैष्णव, शैव र शाक्त गरी जम्मा पाँच सम्प्रदायमा भयो । यीनमा शाक्त सम्प्रदायको जोर यतिसम्म भयो कि शाक्त धर्म नै तन्त्रमार्गको पर्यायवाची शव्द बन्न गयो । शाक्त दर्शन अनुशार संसारको आदितत्व नै शक्ति हो । शिव-शक्तिमा शिव अचल र शक्ति गतिपूर्ण छ । शक्तिबाटै संसार संचालित छ । यसै कारण शाक्तहरू हरेक देवताको शक्ति स्त्री स्वरुपलाई पुज्दछन् (जस्तै: शिवको शक्ति शैवी, विष्णुको शक्ति वैष्णवी, महादेवको महादेवी, महेश्वरको माहेश्वरी, ब्रह्माको ब्राह्मी, कुमारको कौमारी, इन्द्रको इन्द्राणी आदि) । कुनै एक देवताको शक्तिस्वरुप भनेको सम्पूर्णतामा त्यही रंग, रुप, वेषभुषा, आभूषण, हातहतियार, वाहन आदि हुन्छन् स्वरुपमात्र स्त्रीको हुन्छ ।

यस दर्शन अनुसार कुनै पनि जीव शिवशक्तिमा निहित छ भने त्यो सच्चितानन्द स्वरुपमा पुग्दछ वा ऊ अद्वैतको स्थितिमा हुन्छ । कुनै व्यक्ति शिवशक्तिमा निहित नभएर यसबाट अलग हुनपुग्यो भने ऊ द्वैतको स्थितिमा पुग्दछ । त्यहींबाट ऊ भ्रममा परी वस्तुहरूलाई राम्रो वा नराम्रो पृय वा अपृय काम्य वा अकाम्य मान्न लाग्दछ । यस दर्शनको सार यो हो कि संसारको कुनैपनि कृति करणिय वा अकरणिय छैन । जीवनका कुनै पनि कृया आफैमा पाप वा पुण्यको कारण होइन । जीवनको गुढ रहस्य कर्तव्य के वा अकर्तव्य के ? मा होइन कि आफू भित्रको भेद वा भ्रमलाई कसरी मेटाउन सकिन्छ भन्नेमा निहित छ । कसरी शिवशक्तिमा फेरि निहित भएर भ्रमबाट मुक्त भएर मोक्षको स्थितिमा पुग्न सकिन्छ – त्यसमा छ ।

कुलार्णव तन्त्रमा तान्त्रिक सम्प्रदायमा साधनाको लागि पाँच आचारहरू हुन्छन् भनिएका छन् । उत्कृष्टताको क्रममा वेदाचार त्यसपछि क्रमशः वैष्णवाचार, शैवाचार, वामाचार, सिद्धान्ताचार र कौलाचारका प्रशंगहरू त्यसमा आउँदछन् । अर्थात पाँचै आचारहरूमा वेदाचार निम्न कोटीको छ र क्रमशः वैष्णवाचार हुँदै कौलाचार चाहिं सर्वोत्कृष्ट मानिएको छ । वेदाचार र वैष्णवाचारमा पाँचै ‘म’कारको प्रयोग निन्दित छन् । वैष्णवाचारले वेदाचारको मत समेत समेटेर पांच ‘म’कारको प्रयोगबारेमा यसरी भनेको छ -वेदाचारक्रमेणैव सदा नियम तत्परः ।

मैथुनम् तत्कथालापम् कदाचिन्नैव कारयेत् ॥
हिंसा निन्दाम् च कौटिल्यम् वर्जयेन्मासंसभोजनम्
रात्रौ मालां च यन्त्रं च स्पृशेन्नैव कदाचन ॥

(अर्थ – वेदाचारको नियमानुसार सर्वदा नियममा तत्पर हुनुपर्छ । मैथुन वा त्यसको कथा समेत प्रसंगमा ल्याउनु हुन्न । हिंसा निन्दा कुटिलता र मांस भोजन परित्याग नै गर्नपर्छ । राती माला र यन्त्र छुनै हुन्न ।)
त्यसपछि क्रमशः शैवाचारमा पशुहत्याको व्यवस्था छ । वामाचारमा रजस्वलाको रज तथा कुलस्त्रीको पूजाको थप व्यवस्था छ र सिद्धान्ताचारमा मद्यपानको समेतको व्यवस्था थपिएको छ । अन्ततः कोलाचारमा मात्र पाँचै ‘म’कारको व्यवस्था छ । कोलाचारको भनाइ यस्तो छ-

पाचमम् देवि सर्वेष् मम प्राणपि्रयम् भवेत् ।
पाचमेन विना देवि चण्डिमन्त्रम् कथम् जपेत् ॥
यदि पाचमकारेष् भ्रान्तिम् चेत् कुरुते पृये ।
तस्य सिद्धिः कथम् देवि चण्डी मन्त्रम् कथम जपेत् ॥
आनन्दम् परमम् ब्रम्ह मकारातस्य सूचका ॥

(अर्थ – पांच ‘म’कार सबै कार्यमा मेरो प्राणसमान प्रिय छ । पांच ‘म’कार विना चण्डीको जप नै कसरी हुन्छ ? यसैकारण त्यसलाई सिद्धि नै असम्भव छ । आनन्द नै परमब्रम्ह हो र पांच ‘म’कार यसको सूचक हो।)

अष्टैश्वर्य परम् मोक्षम् मद्यपानेन शैलेजे ।
मांस भक्षण मात्रेण साक्षान्नारायणो भवेत् ।।
मत्स्य भक्षमात्रेण कालीप्रत्यक्षतामियात् ।
मुद्रासेवन–मात्रेन भूसुरो विष्णु रूपधृक् ।।
मैथुनेन महायोगी मम तुल्यो नसंशयः ।।

(अर्थ – मद्यपान गर्नाले अष्टैश्वर्य र परामोक्ष तथा मासुको भक्षण मात्र गर्दा साक्षात नारायणत्वको लाभ हुन्छ । माछा भक्षण गर्दाखेरी कालीकै दर्शन हुन्छ । मुद्राको प्रयोग मात्रले विष्णुरूप प्राप्त हुन्छ । मैथुनद्वारा त मेरै अर्थात् शिवकै स्वरूप महायोगी बन्दछ । यसमा शंकै छैन ।)

तन्त्र शास्त्रकै यी उक्तिहरूबाट स्पष्ट हुन्छ कि सर्वोत्कृष्ट मानिएका कौलाचारमा पञ्च ‘म’कारका सबैवस्तुलाई अति विशिष्ट मानिएको छ तथा यीनको सेवन मात्रले दैवी स्वरूप प्राप्त हुन्छ भनिएको छ । यसको मान्यतालाई यसरी वर्णन गर्न सकिन्छ – जुन कुराले उँधोगति प्राप्त हुन्छ साधनाद्वारा यसमा विजय प्राप्त गर्दा उँभोगतिका कारक पनि यीनै हुन्छन् । अर्थात निष्कृटतम् वस्तु उत्कृष्टतम् पनि बन्न सक्छन् । घृणाका भेदहरू हटाउने साधनाबाट मोक्षको प्राप्ती छ । शिवशक्तिमा लीन व्यक्तिको लागि संसारका सबैवस्तु अघृण्य बन्दछ । घृणा आदि भेदबाट तव नै मुक्त होइन्छ जव त्यसका कारक तत्वलाई भिडेर नै जितिन्छ । भागेर होइन । टोक्ने कुकुरबाट भागियो भने त्यसले निरन्तर खेदिरहन्छ । यसलाई त आफू फर्केर मर्दन गर्नपर्छ ।

कुलार्णव तन्त्रको सर्वोत्कृष्ट साधना कौलाचारको सार यही हो र तान्त्रिक पूजा अर्चनामा प्रयोग हुने पञ्च’म’कार जो उँधोगति तथा उँधोमतिका कारक तत्वहरू छन् यीनलाई जित्नकै लागि प्रयोग गरिन्छ । थोपा थोपा गरेर वीष खाँदै गएमा एक समयमा वीष पचाउने शक्तिको विकास व्यक्तिमा हुन्छ । यही जित्ने विधि वा धृणाको भेदलाई घटाएर शुन्यमा पु¥याउने अभ्यासलाई नै तान्त्रिक साधनाको रूपमा विकसित गरिएको छ । सच्चा साधक त्यही मानिन्छ जो घृणा आदि भेदको मान्यताबाट मुक्त भइसकेको छ । त्यसैले यी पाँचै तत्वहरूको प्रयोग उनीहरू पूजा अर्चनामा गर्दछन् र प्रसाद स्वरूप दैनिकीमा समेत व्यक्तिहरू अच्छै भोग गर्दछन् ।

तन्त्रमार्गीहरूद्वारा पूजा अर्चनामा देवी देवतालाई जाँड–रक्सीको आचमन, पशुवलीको भोग, माछाको चढावा भएका त देखिन्छन् तर मुद्रा र मैथुन चाहिं कहाँ कुन अर्थमा प्रयोग भइरहेछ त्यो साधरण रूपले बुझ्न वा देख्न नसकिने कुरा रहेकोछ । अझ टुँडालमा प्रयोग भएका ती रासलिला सम्बन्धी कलाकृतिहरू कसरी तन्त्रमार्गका धृणाको भेदलाई घटाएर शुन्यमा पु¥याउने साधनासंग सान्दर्भिक छन् त्यसैको विवेचना यस लेखको विषय छ ।माथिका शास्त्रिय उक्तिबाटै प्रष्ट हुन्छ मुद्रा तथा मैथुन दुवै पूज्य थियो । यी दुवै मोक्षप्राप्तिको लागि पूजा अर्चनाको लागि नै साधना स्वरूप प्रयुक्त थियो त्यसवेला । प्रारम्भिक कालमा पूजा विधिमै यो यौनकृडा हुने गर्दथ्यो भन्ने कुरा त “पञ्चमेन विना देवि चण्डिमन्त्रम् कथम् जपेत्” (पञ्च’म’कार विना चण्डीको जप नै कसरी हुन्छ ?) भन्ने स्वयंको प्रश्न र “मैथुनेन महायोगी मम तुल्यो नसंशयः” (मैथुनद्वारा त म शिवकै स्वरूपको महायोगी बन्दछ शंकै छैन) मैथुनको साधनाबाट प्राप्त हुने मोक्षको स्थितिले नै स्पष्ट गर्दछ । भरतीय प्रान्त केरलाको उच्छिष्ट गाणपत्य भन्ने सम्प्रदायमा यो साधना जोरजुलुमको स्थितिमा भएको भारतीय धर्महरूको इतिहासले देखाउँदछ । तर यस्तो स्थितिले लामो समयसम्म राज गर्न पाएन । सनातनीहरूको आलोचना निर्वाधरूपमा बढ्दै जाँदा यसको जोर कम हुनलाग्यो र सामाजिक लाजगालबाट बच्न यसको प्रयोग प्रतिकात्मक स्वरूपमा मात्र हुन लाग्यो । यसैको परिणाम हो कि मैथुनका कलात्मक अभिव्यक्तिहरू पञ्च’म’कारका साधना स्वरूप मन्दिर वा धर्मस्थलहरूमा देखिन लागे । नेपालमा तन्त्रमार्गको परिचय यसै वेला (सत्रौं शताव्दी) अर्थात प्रतिकात्मक ढंगमा प्रयोग गरिने वेलामा मात्र हुन गयो । त्यसैले यसको पूर्वरूपको भानसम्म पनि यहाँ प्राप्त छैन । यत्तिसम्म कि यसको अवशेष लोकोक्तिमा समेत पाइन्न । फलस्वरूप आफ्नै अर्थका चट्यांगदेवीको कथा यसमा जेडिन गयो ।

आज त्यसवेला बनेका मन्दिरका टुँडालहरूमा थरीथरीका यौन कृडाका कलाकृतिहरू पाइन्छन् । यीनलाई सम्बन्धित समाजले जानी नजानी स्वीकृति र संरक्षण प्रदान गरिरहेका छन् । यो किन त्यहाँ छ पत्तो पाएका छैनन् तरपनि यसको कुनै महत्व छ र त त्यहाँ छ भन्दै पुर्ख्यौली सम्पदा भनेर पूजिरहेका पनि छन् । आज यौन विषय संसार रचनाको कारक तत्वको रूपमा हेर्ने परम्पराको अवसान भइसकेको छ । यो गुप्तस्थानको खेल हो भन्ने मान्यताले मलजल पाएको छ । त्यसैले साहित्य तथा कलाकृतिका अन्य विधामा यौन विषयको खुला प्रयोगलाई अश्लील भनेर नकारामत्मक दृष्टीले हेर्ने संस्कृतिको विकास भएको छ । एउटै परिवारका सदस्यहरूले यस्ता कलाकृतिहरूलाई एक साथ बसेर हेर्न नसक्ने भएको छ । यस बाहेक अझ तन्त्र साधना भनेको गुप्त साधना हो भन्ने मान्यता नै हावी भएको छ । ब्रम्हचर्यलाई अभिष्ट मान्ने सनातनी सोचको यो विजय हो । संसार उसैबाट निसृत छ भन्ने तान्त्रिक सोचको हार हो यो । अश्लीलता वस्तुमा होइन मान्छेको दृष्टिकोणमा हुन्छ भन्ने सोचको हार हो यो ।

आजको तुलनामा त्यसताका यौनलाई आदरकासाथ हेरिन्थे । सनातनी ब्रम्हचर्यको प्रभाव त्यस ताका न्यून थियो । नेपालमा मल्लहरूको अवसान र पश्चिमी ठकुरीहरूको उदयपश्चात तान्त्रिक सोचले राजकीय संरक्षण प्राप्त गरेन । त्यसपछि हावी भएका अभिजातहरूको सीकोमा यौनलाई अश्लील मान्ने परम्पराको विकास भयो र आजसम्म त्यो कायम छ । योनी र लिंगको संयोजनलाई शिवलिंग भनेर भक्तिपूर्वक पूज्ने त्यही समाज, टुँडालका यौनविषयक कलाकृतिहरूलाई पचाउन सक्ने त्यही समाज, कृष्णका रासलिलालाई भक्तिपूर्वक श्रव्यपान गर्ने त्यही समाज त्यस्तै कलाकृतिलाई आजको निर्माणको विषय मान्दैन । पुराणले साक्ष दिएका पुराणपुरुषहरूको यौनगत लिलाहरूलाई सांसारिक व्यक्तिको लागि आदर्श मान्दैन । भगवानको लिला मात्र मानेर मान्छेको लागि असम्भव वा बर्जित गर्ने परम्पराको विकास भएको छ ।

जे होस् मान्नै पर्छ सत्रौं शताव्दीको नेपालमा त्यो विभेद थिएन । मन्दिरहरूमा त्यसले धार्मिक महत्ता राख्दथे । उनीहरू ती कलाकृतिहरूमा अश्लिलता देख्दैन थे । आफू कामूक हुँदैन थे । कामुक हुन्थे भने पनि त्यसलाई सहज मानवीय गुण मानेर त्यसमाथि विजय प्राप्त गर्नु उनीहरूको तन्त्रिक साधना थियो । पूजा अर्चनाको एउटा भावनात्मक विधि थियो । घृण्यलाई क्रमिकरूपमा घटाउँदै अघृण्यको शुन्य विन्दुमा पुर्‍याउने साधना थियो । शिवशक्तिमा निहित भएर भ्रमबाट मुक्त मोक्षको स्थितिमा पुग्ने अभिष्ट थियो त्यो ।
अस्तु ।- डा. कविताराम श्रेष्ठ


No photo description available.

Wednesday, February 20, 2019

म त आजमा जिउने मान्छे

श्रीमद भगवदगीता | अध्याय ३, श्लोक २२: तिनै लोकमा मैले गर्नै कुनै कर्तब्य छैन | न त मलाई कुनै चिजको चाहाना छ, न त कुनै कुराको आवश्यकता नै, तैपनि म आफ्नो कर्तब्यकर्ममा लागिरहन्छु |
श्रीकृष्णले भने जस्तै म त यसै स्पष्ट उसै स्पस्ट, न त मलाई कुनै लोभ छ, न त कुनै चिजको अतृप्त चाहाना नै, न त कोहिसंग ईर्ष्या नै छ | बस आफ्नो कर्म कर्तब्य गर्दै जाने हो |
हे छदमभेषी प्राणी अर्को श्लोक सुन, अध्याय ३, श्लोक ८: अरुको मिथ्यावर्णन गर्ने बानी त्याग, तिमीले आफुलाई तोकिएको कर्म गर | कर्म नगर्नुभन्दा गर्नु उत्तम हो | कामै नगरिकन त तिमीले आफ्नो शरीरको पालन पोषण पनि गर्नसक्दैनौ |
म त आजमा जिउने मान्छे हु | भविष्य मलाइ थाहा छैन | तर हरेक आजमा म कर्ममा विश्वास गर्छु, आफ्नो ट्यालेन्टमा विश्वास गर्छु | आजको दिन हेर | आजलाई महसुस गर | आजमा बाँच | भोलि भन्नु त के नै हो र ? यहि आजकै निरन्तरता न हो | अहिले तिमी घर पुगे पछी तिमी के गर्छौ, के गर्दैनौ, यो तिमीलाई नै थाहा हुँदैन भने सुदुर भविष्यका कुराहरुको अङ्गकलबाजी गरेर नचाहिँदो सुखको भ्रम लिनु पनि बेकार हो र दु:खको सम्भावनाको आकलन गरी निराश हुनु पनि बेकार हो |
अध्याय २, श्लोक ४७: तिमी आफ्नो निर्धारित कर्म गर्ने मात्र अधिकार छ, तर कर्मको फल पाउने नपाउने कुरा तिम्रा अधिनमा छैन | तिमीले आफुलाई कर्मफलको कारण पनि कहिलै नठान र कर्तब्य गर्नबाट विमुख पनि कहिलै नहोउ |
त्यस्तै कर्म अनुसारको, जसको फल जति लेखिएको हुन्छ, त्यो भन्दा बढी रोएर कराएर, हप्काएर, डाहा गरेर, धुतेर, खोसेर लिन खोजे पनि सकिन्न | कुनै पनि चिज थाप्ने हरेक मान्छेको अँजुलीको आकार फरक हुन्छ | जसको अँजुली ठुलो हुन्छ, उसले धेरै पाउँछ | जसको सानो हुन्छ, उसले थोरै पाउँछ | 


Thursday, October 18, 2018

खोकना जहाँ दशैँ मनाउन्दैनन् - Motor cycle Diaries

दशैं आयो | दशैं लागेको आभास हावामा फिजिएको गन्धले थाहा पाए | घर अगाडीको बाटोबाट खसीबोका म्या-म्या गर्दै घिसार्दै लागेको दृश्यले पनि दशैँको आभास नआएको होइन | आज फूलपातीको दिन | बिहान चाडै उठायो सरुले हिजो अफिसको दशैं सेलिब्रेसनको पार्टीमा अलि बडीनै बियर पिएछु | उठ्ने बित्तिकै टाउको दुख्यो | ह्यांग ओभरले होला सायद | उठ्नै मन लागेन |

सरुले खोकना जान मन गरेको मलाई हिजो नै सुनाइ सकेकिथी "निरज यस पटक खोकना जाउँन, त्यहाँ खोकना जात्रा पनि भैरहेको छ रे |"
फेरी मलाई घचघचाउन्दै "निरज खोकना जाम उठ | रेडी होउ |" मलाई उठाई |
टाउको समाउदै ओच्छ्यानबाट उठेर बाथरुमको नित्यकर्म सकाएर, तैयार भए | अपाची आरटिआर २००सिसि बाइक निकाले र पाँगा तिर मोडे |
"लौ ! यहाँबाट किन?" सरु अचम्म मानी सोध्यो |
"हिडन म तिमीलाई सर्टकटबाट लिएर जान्छु |" मैले पाँगा हुँदै जलविनायक मन्दिरबाट बाइक निकाले | त्यहा पुग्दा मन्दिर बाहिरको पसलहरुमा मान्छेहरुको भिड थियो | आजको दिनमा पनि गणेश मन्दिरमा दर्शन गर्न आउनेहरुको भिड हुँदोरैछ | दशैँमा त शक्तिपीठ देवीहरुको मन्दिरमा पो भिड हुनु पर्ने होइन र ? आफु आफैलाइ नै सोधिरहेको थिए |
"ओह हो ! आजको दिनमा पनि जलबिनायकमा येत्रो भिड ?" प्रश्नवाचक चिन्ह समेत मेरो मुख बात अनयासै फुत्कियो |
"आजको दिन पनि यहाँको मान्छेहरु यहाँ पुजा गर्न आउछ होला नि त् |" बडो सहज तरिकाले सरुले भन्यो |
यसको मतलब हामी यहाँको मान्छे होइनौ ? फेरी प्रश्नवाचक चिन्ह | यसपटक आफूमै सिमित राखे प्रश्नवाचक चिन्ह आफ्नो जीवनकालको करिब २२ वर्ष बिरगंजमा बिताएर अहिले काठमान्डूमा बस्न आएको पनि भैसक्यो होला १० -१२ वर्ष तैपनि हामीलाइ यहाँको रिती ठिटी संग राम्रो परिचय भएको छैन |
जलविनायकको उकालो चडिसके पछि हामि बुङ्गमति पुग्यौ |

रातो करुणामय(मच्छिन्द्रनाथ) को मन्दिर अझै बनेको छैन रैछ | अझै बनाउंदै रैछ | सबैजना मन्दिर परिसरमा सरसफाईमा व्यस्त देखिन्छ |
बुङ्गमती | पृष्ठभुमिमा बन्दै गरेको रातो मछिन्द्रमाथ को मन्दिर र स्थानीय वासिन्दाहरुले सरसफाई गर्दै गरेको 


कुनै संघ-संस्थाहरुले गरेको होला | मुखमा सर्जरी मस्क अनि हातमा सर्जरी ग्लब्स लगाएर | भन्ने ठाने तर उनीहरु कुनै समुहहरु नभई गाउँवासीहरु नै रहेछन | आज देखि बुन्गमतीको जात्रा सुरु हुने रैछ |
हामी रातो मच्छेनिन्द्रनाथको दर्शन गर्यौ | मैले अहिले सम्म देवताहरुमा राम्रो नाख मुख नक्सा मिलेको देवताहरु मध्य यी मच्छेनिन्द्रनाथ नै हुन् रातो होस् वा सेतो सबै मच्छेनिन्द्रनाथ ह्यान्डसम नै देखे मैले | सरुले पनि यहि कुरा गर्यो "नालाको मच्छेनिन्द्रनाथ पनि कस्तो राम्रो"

गुर्जुले हाम्रो कुरा सुनेछ | " नालाको मच्छेनिन्द्रनाथ हाम्रै हो | यहाँबाट चोरेर लागेको |" अनुहारमा सत्यताको भाव दिंदै गुर्जुले भन्दै थियो | हामी स्तब्ध भयौ | "ए ! हो र ?" बाहेक अरु केहि निस्केन हाम्रो छक्क परेको अनुहार सहितको मुखबाट | सरुले ३ वटा दिया किनी र बालि |
पहिलेका मान्छेहरु अत्ति नै इर्सालु स्वोभावको हुँदो हो क्यारे | अरु ठाउँको चिज बिज चोर्दै आफ्नो स्थानमा स्थापना गर्ने | आफुले बनाउन न सकिने हो वा उसको जस्तो मेरो किन छैन भन्ने होडबाजीमा हो | यस्तै मैले अर्को पौराणिक चोरीको घटना बारे सुनेको थिए | किर्तिपुरको परम्परागत घण्टा चोरी गरि पातन दरबारको चार तल्ला छाना माथि राखेको कथा |


त्यहि संगै पुलिसथानाको मुनि तिर अर्को एउटा मन्दिर पनि रैछ | भैरबको ठुलो मुर्ति | मलाइ त थाहै थिएन | यतिका पल्ट यहाँ साइकिलिंग आइ सके तर अहिले सम्म मलाइ थाहा थिएन त्यहाँ भैरबको मन्दिर पनि छ भनेर | सरु भित्र पुजा गर्न गयो | म भने त्यहि पुलिससंग कुरा गर्दै बसे | एउटा कुरा मलाइ अलि खट्केको छ | त्यो के भने | भैरब को मन्दिरको माथीलो तल्लामा छालाको बुट लगाएर पुलिसहरु कसरि बस्न सकेको ? के उनिहरु देवता मान्दैन? राज्यले कसरि स्वीकृति दियो ? गाउँवासीहरु कसरी माने?  यो मेरो मनमा प्रश्नवाचक चिन्ह मात्र बनेर बस्यो |
रातो मच्छिन्द्रनाथ मन्दिर भित्र पस्ने मूल ढोका

ह्यगृव भैरव :

यो भैरवको नाम ह्यगृव भैरव रैछ | ह्यगृव भैरवको कथा पनि रोचक नै रैछ | १३ औ शताब्दीमा पाल्पाका खस मल्ल राजा मुकुन्दसेन नेपाल मण्डललाई आक्रमण गरि आफ्नो राज्य बिस्तार गर्ने सोच बनाए | जो आफ्नो राज्य बिस्तार गर्न वरिपरिका राज्यहरुमा हमला गरी पुर्व तिर बढ्दै गैरहेको थियो | राज्य बिस्तार गर्दै अगाडी बढ्दै जाँदा फर्पिङ्ग प्रान्तमा आएर आफ्नो अखडा जमाए | त्यहि रात नेपाल उपत्यका विजय गर्ने योजना पनि बनाए | योजना अनुरुप एकजना सैनिक प्रमुखको नेतृत्वमा थानकोट वरिपरिका राज्यहरुमा आतंक फैलाई कीर्तिपुरमा हमला गर्ने र बुङ्गमतिमा हमला गरि पाटन राज्यमा प्रवेस गर्ने योजना बनाए | किन भने त्यति बेला किर्तिपुर नेपाल मण्डलमा नाकाको रुपमा लिन्थियो नेपाल मण्डलमा कुनै पनि चिजबिजहरु किर्तिपुर भएरै प्रवेस गरिन्थियो किर्तिपुर माथि विजय गरिसके पछी अरु राज्यहरुलाई जित्न सजिलो हुने सोचले योजना बनाए | तर त्यसै रात मुकुन्द सेनको सपनामा बुङ्गमतिको आजु ह्यगृव भैरव आयो | आफ्नो हसिलो तर डर लाग्दो रुप देखाएर बुङ्गमतिमा पाइला नटेक्ने चेतावनी दियो | सपनाबाट ब्युँझिएर तर्सिय मुकुन्द सेन | तर्सेर पनि मनमोहक ह्यगृव भैरवको अनुहारबाट बुङ्गमति आउन झन् आकर्षित भए | उनले बुङ्गमति आएरै छाड्ने संकल्प गरे | आफ्नो ठुलो सैन्यबल लिएर होहल्ला गर्दै बुङ्गमति पुगे | होहल्लाबाट तर्सेर सम्पूर्ण बुङ्गमतिवासी ह्यगृव भैरवको मन्दिरको छिडीमा लुकेर बसे | बुन्गमति सुनसान थियो र राजा मुकुन्द सेन ह्यगृव भैरव दर्शन गर्न माथिल्लो कोठामा पुगे र आफ्नो सेनालाई मुर्ति उखेल्लन आदेश दिए | मुर्ति उखेली सकेपछि बुङ्गमतिका अन्य देविदेवाताहरुको मुर्तिहरुलाई पनि क्षति पुर्याई ह्यगृव भैरव पाल्पामा स्थापना गराउन केहि सेनाहरुलाई पठाए | आफ्नो नेतृत्वमा काठमान्डू उपत्याकाको अरु ठाउँमा पनि आक्रमण गर्न गए | तर केहि समय पछि नै आक्रमण गर्न गएको सेनाहरुलाई महामारी रोग लाग्यो, सैयौ सेना रोगग्रस्त भएर मरे र बाकि रहेको सैनिक कम्जोर बने | मुकुन्द सेन पनि आफै पनि रोगले सिकिस्त भए | काठमाडौँ उपत्यका जित्ने आफ्नो अभियान सफल हुन नसकी पाल्पा फर्केर गए | पाल्पा पुगेर ह्यगृव भैरवको आकृति र सपनामा दिएको चेतावनी सम्झी त्रसित भए | अनि आफ्नो पुरोहितको सल्लाह अनुसार ह्यगृव भैरवलाइ फेरी बुङ्गमति फर्काइ क्षमा पुजा गर्न पर्ने सल्लाह दिए | त्यसै अनुरुप पुन: बुङ्गमति आएर साविक ठाउँमा पुन: राखी १०१ राँगा, १०१ बोका , १०१ भेडा, १०१ कुखुरा, १०१ हाँस बलि चढाई क्षमा पुजा गर्यो | तर ह्यगृव भैरवले काल भैरवको रुप लिएर राजा मुकुन्दसेनकै बलि मागे | तर चन्देस्वरी (बनेपाको चन्देस्वरी माँ) देवीको अनुग्रहमा मुकुन्द सेनको पापलाई माफी दिए | त्यसपछि वर्षौ पिच्छे बुङ्गमति आएर क्षमा पुजा गर्नु पर्ने परम्परा बस्यो | मुकुन्दसेनले पनि पाल्पामा बुङ्गमतिको जस्तै ह्यगृव भैरव मन्दिर बनाए | जुन मन्दिरको ह्यगृव भैरव निकै डरलाग्दो भएर कहिलै पनि मन्दिरको ढोका खुलाएनन | मुकुन्दसेन पछी पनि अरु पशिचमका खसमल्ल राजाहरु जस्तै जितारी मल्ल , रितु मल्ल, जयारी मल्ल बुङ्गमति आएर ह्यगृव भैरव र बुङ्ग करुणामय दर्शन गरेको भनेछ | त्यस पछी पृथ्वीनारायण शाहको राज्यकाल देखि यस क्षमा पुजा सरकारी पुजाको रुपमा हरेक वर्ष दशैंको नवमीको दिनमा चलाउदै आएको कथन पाइन्छ |

बुङ्गमति बाटै हामि कार्यविनायक गयौ | कार्यविनायकमा पनि दर्शनार्थीहरुको भिड ! पार्किंग फुल सबै कार लिएर आका रैछन ठेलमठेल अनि पार्किंग कहाबाट पुग्नु | पार्किंग हेरिरहनु भएको दाईको पनि हालत हेर्न लाएक थियो | कार्यविनायक मन्दिर परिसर भित्र कारले पार्किंग फुल अनि मोटरसाइकलहरु सबै बाटोको साइडमा | मैले पार्किंग दाईले भनेकै ठाउमा मोटरसाइकल पार्किंग गर्दै थिए | पछाडीबाट स्कोरपियो आयो | स्कोरपियो जाने बाटो त मोटरसाइकल पार्किंगले नै खाइसकेको थियो | अब यो कसरि जान्छ ?
"ह्या मलाइ केको टिकीट्यास-ट्यास !!" मोटरसाइकलको ह्यान्दिललक् गरे, हिडे मन्दिर तिर |
"आज फूलपाती सप्तमीको दिन गणेश पुजा गर्ने दिन हो र भन्या ? अघि जलविनायकमा पनि यत्तिकै भिड देखेको थिए अहिले यहाँ कार्यविनायकमा पनि यतीकै भिड छ ?"
"यहाँको चलन होला नि त" अघिकै जवाफ फर्काउन्दैथी सरु |

हामीले भित्र जान सकेनौ देवतालाइ अलि फेस तु फेस हुने गरि मात्र दर्शन गर्न सकीयौ | सरुले ३ वटा दिया किनी र बालि |
कार्यविनायक मन्दिर 
कार्यविनायक मन्दिर परिसर वारीका पसलेहरुलाई भ्याई नभ्याई थियो | २-३ वटा पसल त खाजा खानेहरुको भिड | बल्ल एउटा पसलमा २ जना अट्ने मात्र कुर्सि खालि रैछ | हामि त्यहा बस्यौ | आदर बमोजिम अलि अबेर नै आए पनि हामि ले २ वटा सेलरोटी, २ वटा पापड र २ कप चिया पियौ | र ५ वटा सेलरोटी घरको लागि प्याक गर्न लगाएर खोकना तिर लाग्यौ |

हामी खोकना पुगेको बेला बल्ल मन्दिरबाट देवताहरु निकाल्दै रहेछन | हामि भाग्यमानी भएको अनुभुति गर्यौ |
सिकाली मन्दिर बाट देवी-देवता निकाल्दै गरेको 

खोकना-जहाँ दशैँ मनाउन्दैनन् :
काठमाडौँको पुरानो बस्ती खोकनामा करिब पांच सय वर्ष देखि दशैँ मनाउँदैनन्। यहाँका वासिन्दाहरु अरुले जस्तो न त टीकाका लागि आफन्त कहाँ जान्छन्, न त आफै टीका लगाउँछन्। 
पूरा देश दशैंको रमझममा मस्त भइरहेको बेला खोकनामा श्री रुद्रायणी (सिकाली)को जात्रा हुन्छ। सिखाली शब्दबाट अपभ्रंस भएर सिकाली भएको भनिन्छ ।  जात्रा सके पछी घर-घरमा भोज गरिन्छ। रुद्रायणी देवीको नाच, क्वँ(घ्याम्पो)जात्रा, रुद्रायणी देवीको खट जात्रा चल्ने गर्छ | यो गाउँका वासिन्दाहरु न त कुखुरा खान्छन न त कुखुरा नै पाल्छन। पुरै गाउँभरी कुखुरा पाल्न नहुने हुँदा स्थानीयहरू हाँस पाल्ने गर्छन् । खाने तेल (तोरीको)को लागि पनि यो गाउँ नेपालभर प्रसिद्ध छ | मैले पनि त्यहा २ बोतल तोरीको तेल किने | पहिला २ पटक साइकलमा आउँदा पनि २-२ बोतल तोरीको तेल किनीसकेको थिए |
खोकना जात्राको आज अन्तिम दिन फूलपातीकोदिन हो भनेर  | त्यहिको स्थानीय वासिन्दाहरुले भने पछी मात्र थाहा पाए |
किंवदन्ती अनुसार महिषासुर नाम गरेको दानवले देवताहरुलार्इ धेरै दुःख दिएछन्। महिषासुर बसेको ठाउँ पत्ता लगाउन देउताहरु बैठक बस्यो र उसलार्इ खोज्ने निर्णय भयो। भैरव,नागराज, रुद्रायणी, कुमार, सिङ्नी,व्याङ्नी काली लगायतका देवदेवीहरुले खोज्दासमेत महिषासुर भेटिएनन्। 

चिन्तित बनेका देवताहरुले मायादेवीको क्षमापूजा गर्ने निधो गरे। भैरव, काली, कुमारी र वाराहीलार्इ भोग चढाउन बलि दिइयो। समस्या समाधान भयो। तर फेरि केही समयपछि उस्तै। संकट बढ्दै गएपछि राक्षसहरुबाट बच्न बस्ती नै सार्ने निधो गरियो, अहिलेको खोकनामा। 
पुरानो बस्ती (कुदेश) खोकनाबाट करिब १५-२० मिनेट हिँडेपछि पुगिन्छ, पुरानो सिकाली मन्दिर भएको ठाउँ। बस्तीसँगै देवीलार्इ पनि नयाँ स्थानमा सारियो। यसलार्इ अहिले रुद्रायणी मन्दिर भनेर चिनिन्छ। 
देवीले नयाँ स्थानमा बस्न त मानिन् तर भोग लिन मानिनन्। त्यसैले भोग भने रुद्रायणी मन्दिरमा नभई पुरानो मन्दिर भएको स्थान सिकालीमा लगेर चढाइन्छ। अहिलेसम्म त्यही परम्परा निरन्तर चलिआएको छ। पहिले यो जात्रा गाइजात्राको बेला मनाइने भएपनि बस्ती सार्दा जात्राको तिथि पनि परिवर्तन गरियो। नयाँ तिथि निकाल्दा दशैंसँग मिल्न पुग्यो। त्यसपछि खोकनाबासीले दशैं नमनाएको  यो जात्रा स्वस्थानी कथामा आधारित रहेको स्थानीय वासिन्दाले बताए। 

नेपाल सम्बत ६३३ तिर राजा अमर मल्लले स्थानीय पैताखलकहरूले चलाउँदै आएको नाटक मञ्चनलाई दशैंको बेला जात्राका रूपमा चलाउन सुझाएको र तत्पश्चात् रुद्रायणी देवीको नाच प्रचलनमा रहेको पनि कुरा सुनियो।
खोकना सिकाली मन्दिर को पछाडी पट्टि को बाहाल | जात्राको अन्तिम दिन यहि ल्याएर देवताहरुलाई राख्ने चलन छ |
त्यहाँ अर्को सिकालीको मन्दिर छ भन्ने थाहा पछी हामी पुरानो बस्तीमा जाने इच्छा गर्यौ | तर स्थानीयवासीले "त्यहाको जात्रा सकी सक्यो | पहिलो दिन त्यहिबाट देवता निकालेर यहाँ ल्याउने हो | जात्रा सकेर ४-५ दिन पछी मात्र जानु भए हुन्छ |"

मैले छक्क मान्दै "किन " भनेर सोध्दा | "यहाँको यस्तै चलन छ | अहिले नजानु नै भनिन्छ | केहि हुन सक्ने सम्भावनाहरु छन् |" यत्ति मात्र भने |



दशैँको टाइममा  शक्तिपिठहरुमा जानु नै हुन्न | त्यो पानि हामि नेवार हरु धेरै जसो तान्त्रिक बिधिबाटै पुजा आजा गरिन्छ | फेरी हाम्रो परिवारमा प्राय दशैंकै समय मा हात खुट्टा भाचिने हुन्छ अक्सिदेन्तको बहानामा मलाइ त यो पालि मात्र केहि भएँ | धन्य | सारुले पनि "हुन्छ अर्को पटक आउँदा जाउला" भनेर हामी घर फर्कियौ |
जात्रा हेर्न आएका स्थानीय वासिन्दाहरु संग कुरा गर्दै |


:: समाप्त ::
#Lyf_Chha_Awesome